Giriş
İngilizce, zaman kavramlarını ifade etmek için çeşitli zaman kipleri kullanır. Bu zaman kiplerinden biri de geçmiş zamandır. Geçmiş zaman, bir olayın veya durumun geçmişte gerçekleştiğini ifade etmek için kullanılır. Bu yazıda, İngilizcede geçmiş zamanın nasıl anlaşıldığını ve hangi yapılarla kullanıldığını inceleyeceğiz.Geçmiş Zamanın Temel Yapıları
İngilizcede geçmiş zaman genellikle iki ana yapıda ifade edilir: düzenli fiiller ve düzensiz fiiller. Düzenli fiiller, genellikle "-ed" eki alarak geçmiş zaman formunu oluştururken, düzensiz fiillerin geçmiş zaman formları farklıdır ve ezberlenmesi gerekir.Düzenli Fiiller
Düzenli fiillerin geçmiş zamanını oluşturmak için fiilin köküne "-ed" eklenir. Örneğin:- "play" (oynamak) → "played" (oynadı)
- "watch" (izlemek) → "watched" (izledi)
Düzenli fiillerde, "-ed" ekinin eklenmesiyle geçmiş zaman formu kolayca elde edilir. Ancak, bazı durumlarda "-ed" eki farklı telaffuz edilebilir. Örneğin:
- "played" (oynadı) /d/ ile biter.
- "watched" (izledi) /t/ ile biter.
- "wanted" (istedi) /id/ ile biter.
Bu durumda, fiilin sonundaki harfe bağlı olarak "-ed" ekinin telaffuzu değişir.
Düzensiz Fiiller
Düzensiz fiiller, geçmiş zaman formunu oluştururken belirli bir kurala uymazlar. Her bir düzensiz fiilin geçmiş zaman formu farklıdır ve genellikle öğrenilmesi gerekir. Örnekler:- "go" (gitmek) → "went" (gitti)
- "see" (görmek) → "saw" (gördü)
- "have" (sahip olmak) → "had" (sahip oldu)
Bu nedenle, düzensiz fiillerin geçmiş zaman formlarını ezberlemek, İngilizce öğrenenler için önemli bir adımdır.
Geçmiş Zaman Kullanım Alanları
Geçmiş zaman, birçok farklı bağlamda kullanılabilir. İşte bazı örnekler:1. **Geçmişteki Olayları Anlatma:** Geçmiş zaman, geçmişte gerçekleşmiş olayları anlatmak için sıkça kullanılır. Örneğin: "I visited my grandmother last week." (Geçen hafta büyükannemi ziyaret ettim.)
2. **Alışkanlık ve Davranışlar:** Geçmişteki alışkanlıkları ifade etmek için de geçmiş zaman kullanılır. Örneğin: "When I was a child, I played football every day." (Çocukken her gün futbol oynardım.)
3. **Tamamlanmış Eylemler:** Geçmişte tamamlanmış bir olayı ifade etmek için de geçmiş zaman kullanılır. Örneğin: "She finished her homework." (Ödevini bitirdi.)
Geçmiş Zaman Cümlelerinde Zaman Belirleyicileri
Geçmiş zaman cümlelerinde zaman belirleyicileri, cümlenin ne zaman gerçekleştiği hakkında bilgi verir. Bazı yaygın zaman belirleyicileri şunlardır:- "yesterday" (dün)
- "last week" (geçen hafta)
- "in 2010" (2010 yılında)
- "two days ago" (iki gün önce)
Bu belirleyiciler, cümlede geçmiş zamanın ne zaman gerçekleştiğini anlamamıza yardımcı olur. Örneğin: "I saw a movie yesterday." (Dün bir film izledim.) cümlesinde "yesterday" kelimesi, olayın geçmişte gerçekleştiğini belirtir.
Geçmiş Zaman Soruları ve Olumsuz Cümleler
Geçmiş zaman cümlelerinde soru ve olumsuz cümle yapıları da farklıdır. Olumsuz cümlelerde "did not" (didn't) kullanılır. Örneğin:- Olumlu: "She went to the store." (Dükkana gitti.)
- Olumsuz: "She did not go to the store." (Dükkana gitmedi.)
Soru cümlelerinde ise "did" yardımcı fiili kullanılır. Örneğin:
- "Did she go to the store?" (Dükkana gitti mi?)
Bu yapılar, geçmiş zamanın kullanımını daha iyi anlamamıza yardımcı olur.